بروز آسیب به زیرساخت های شهری ناشی از حوادث بشرساز یا طبیعی هر دو می تواند باعث بروز آسیب و تخریب ابنیه گردد. با بروز خرابی پایش محلی ابنیه و شریان های حیاتی و زیرساخت های شهری در جهت زنده یابی و آزادسازی مسیرها و تخلیه محل های خراب شده از اهمیت بالایی برخوردار است. آواربرداری غیراصولی ضمن تشدید مشکلات و افزایش تلفات، شرایط را برای امدادرسانی و زندگی باز ماندگان سخت می سازد.
پایش خرابی و آوار برداری در حوادث نیاز به برنامه ریزی زمانی دارد که غالباً به سه شکل اضطراری (زنده یابی)، کوتاه مدت (امدادی)، آواربرداری بلند مدت (پاکسازی) انجام می شود. در مرحله اضطراری با برنامه ریزی قبلی و شناخت سایت، عملیات زنده یابی بوسیله تیم های خبره صورت می گیرد و چک لیست های قابل استفاده بودن سایت و نوع ادامه عملیات تکمیل می گردد.
در آوار برداری کوتاه مدت با تأکید بر عملیات جستجو و نجات، سرعت عمل و دقت در آوار برداری از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. چراکه از 24 ساعت اولیه پس از ریزش آوار به عنوان زمان طلایی در نجات یاد می شود.
وجود آوار سنگین و مواد حجیم که به سادگی قابل جابجایی بوسیله اعضای تیم نجات بدون استفاده از ابزار مکانیکی نمی باشد (دالهای سقف و کف، قطعات بزرگ بتن مسلح و قطعات بتن پیش ساخته) مهم ترین مشکل در این مرحله بشمار می روند.
اغلب توصیه می شود که تا پنج روز بعد از وقوع زلزله از انتقال ماشین آلات سنگین به محل حادثه دیده جلوگیری شود (به دلیل نبود دقت کافی و احتمال آسیب جدی به مصدومین) در صورتی که نیاز به کارکرد ماشین آلات غیر قابل انکار باشد، باید به هنگام کارکرد ماشین آلات از زمانهای سکوت ( به منظور شنیدن صدای احتمالی قربانیان ) استفاده شود. جرثقیل بهترین وسیله در آواربرداری های شهری است و در مرحله بعد بیل مکانیکی برای انجام خاکبرداریهای محدود مورد استفاده قرار می گیرد این درحالی است که استفاده از لودر در آوار برداری به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
ابزار جدیدی که در عملیات امداد و نجات استفاده می شود جک های دستی و کیسه های هوا برای ایجاد فضای لازم بمنظور خارج کردن افراد حبس شده در زیر آوار است.
در ضمن بهنگام عملیات جستجو و نجات باید به این نکته توجه نمود که آوار یک توده سه بعدی است و از هر شش وجه آن میتوان وارد عمل شد. بطور سنتی در کشور ما خاکبرداری از بالا و جوانب مرسوم بوده و از توجه به ابعاد دیگر مانند نقب زدن از پایین غفلت میشود.
در آواربرداری بلندمدت که مربوط به پاک سازی محل حادثه دیده می باشد، ماشین آلات سنگین از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. در این مرحله شرایط بحران برطرف گردیده و باید در مسئله پاکسازی به بازدهی و بهره وری توجه خاصی شود. برای شهرهای بزرگ جهان مانند ونکوئر از هم اکنون برای مرحله پاکسازی برنامه مدونی آماده گردیده و تمهیدات ویژه ای برای مرحله بازیافت ضایعات حاصل از حوادث تهیه گردیده است. برای مثال با جداسازی و آسیاب کردن آوار ساختمانی می توان مصالح مورد نیاز برای زیرسازی جاده ها را تهیه نمود.
مرجع: مقاله اهیمت پایش محلی ابنیه و شریان های حیاتی و زیرساخت های شهری در جهت برداشت خرابی ها و باز سازی (حسین میثمی، ایمان عسگری، امین اله تاکی، داود رئیسی، جواد هادیان)، کنفرانس بین المللی عمران، معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام ایران – تبریز(2018).
+ 0 - 0 
